Tác giả nghiên cứu: THOMAS MACDONALD

Tác giả bài viết: TS. BS. VŨ QUỲNH NGA – Bệnh viện Tim Hà Nội

Nghiên cứu được tài trợ bởi Tổ chức Tim mạch Anh quốc và được hỗ trợ bởi hội Tăng huyết áp Anh – Ireland và Viện quốc gia nghiên cứu y tế Anh quốc.

Cơ sở

 

Với những bệnh nhân Tăng huyết áp, tăng huyết áp về đêm là một yếu tố dự báo quan trọng các kết cục bất lợi, điều này đã dẫn đến giả thuyết rằng dùng thuốc hạ huyết áp vào buổi tối có thể cải thiện kết cục tim mạch. Tuy nhiên,cho đến nay câu trả lời cho vấn đề dùng thuốc huyết áp buổi sáng hay buổi tối sẽ đem lại lời ích cho tim mạch vẫn là một vấn đề gây tranh cãi. . Những cá thể không có trũng HA ban đêm (non – dipper) này là những người có nguy cơ tim mạch cao hơn và HA ban đêm là một trong những yếu tố tiên đoán nguy cơ tim mạch tốt nhất.

Vì vậy, nghiên cứu TIME ra đời với mục đích trả lời cho câu hỏi rằng liệu sử dụng thuốc hạ huyết áp một viên một ngày vào buổi tối có mang lại hiệu quả tối ưu hơn so với khi dùng vào buổi sáng hay không… Đây là thử nghiệm lâm sàng thực tế, tiến cứu, phi tập trung ngẫu nhiên, nhãn mở, kết cục mù . Thử nghiệm lâm sàng phi tập trung là mô hình sẽ được thực hiện nhiều trong tương lai. Các bệnh nhân sẽ được sàng lọc, phân ngẫu nhiên và theo dõi qua 1 cổng online và qua email. Các BN tham gia nghiên cứu sẽ được phân ngẫu nhiên uống thuốc vào buổi sáng từ 6 đến 10g hoặc vào buổi tối từ 8 đến 12g đêm. Kết cục chính nhập viện do nhồi máu cơ tim không tử vong, đột quỵ không tử vong hay tử vong do mạch máu. Thời điểm kết thúc giai đoạn theo dõi bệnh nhân được xác định khi có ít nhất 631 bệnh nhân gặp biến cố kết cục chính. Các biến cố sẽ được thu nhận từ những cá nhân tham gia, các bác sỹ gia đình và bệnh viện, cũng như thực hiện các liên kết hồ sơ. Ngoài ra, tất cả biến cố nhập viện và tử vong cũng đều được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu của Dịch vụ y tế quốc gia NHS

Kết quả

Có 21.104 bệnh nhân thỏa mãn tiêu chuẩn vào nghiên cứu được theo dõi trung bình 5,2 năm với thời gian dài nhất là 9,3 năm. Độ tuổi trung bình là 65 trong đó 58% là nam và 98% là người da trắng. Nghiên cứu kết thúc theo dõi tại thời điểm 362 bệnh nhân dùng thuốc buổi tối và 390 bệnh nhân dùng thuốc buổi sáng gặp biến cố kết cục chính. .

 

 

Khi theo dõi các bệnh nhân trung bình 5,2 năm, không có sự khác biệt về kết cục chính khi uống thuốc vào thời điểm buổi tối hay buổi sáng. Kết cục về các tiêu chí thành phần như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tử vong do tim mạch tử vong do mọi nguyên nhân, suy tim nhập viện hoặc tử vong cũng cho thấy hai thời điểm uống thuốc có hiệu quả điều trị như nhau. .

Bảng 1. Kết cục chính và các tiêu chí thành phần

Về tính an toàn, tác dụng phụ như chóng mặt hoặc choáng váng, đau bụng hoặc khó tiêu, tiêu chảy và đau cơ được báo cáo nhiều hơn trên nhóm bệnh nhân sử dụng thuốc vào buổi sáng. Tuy nhiên, việc đi vệ sinh quá nhiều vào ban ngày hoặc ban đêm và các tác dụng phụ khác không được chỉ định thường được ghi nhận nhiều hơn ở nhóm bệnh nhân sử dụng thuốc buổi tối..

Trong báo cáo cuối cùng, tỷ lệ không tuân thủ điều trị ở nhóm bệnh nhân sử dụng thuốc ban ngày là 7,1% so với nhóm dùng thuốc ban đêm là 19,8%. Từ thông số huyết áp của bệnh nhân cho thấy nếu uống thuốc hạ áp vào buổi tối, huyết áp vào buối sáng sẽ thấp hơn và ngược lại, uống thuốc vào buổi sáng sẽ làm huyết áp buổi tối thấp hơn. Sự khác nhau này không quá chênh lệch, chỉ 1,7 mmHg với huyết áp tâm thu nhưng cũng cho thấy tác dụng của thuốc hạ áp không như nhau suốt 24 giờ mà có hiện tượng đáy – đỉnh.

Bàn luận

 

Thời điểm kết thúc nghiên cứu với số lượng bệnh nhân gặp biến cố kết cục chính như trong mục tiêu ban đầu khó dự đoán vì thu thập biến cố theo cụm và việc truy cập vào cơ sở dữ liệu từ NHS bị chậm trễ do đại dịch Covid-19 xảy ra trên toàn cầu. Thêm vào đó, nhóm nghiên cứu chỉ tính toán mục tiêu kết cục chính, do đó,so sánh trong nhóm nhỏ và kết cục phụ có thể không có hiệu lực đủ để phát hiện những khác biệt có ý nghĩa lâm sàng giữa thời gian sử dụng các liều.

Nghiên cứu TIME là một trong những nghiên cứu về tim mạch lớn nhất từ trước đến nay được tiến hành. Kết quả nghiên cứu đã đưa ra đáp án rõ ràng cho câu hỏi nghiên cứu đặt ra ban đầu: Việc sử dụng thuốc kiểm soát huyết áp buổi sáng hay buổi tối không ảnh hưởng đến tác dụng bảo vệ chống lại nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay tử vọng do mạch máu. Vì vậy, bệnh nhân Tăng huyết áp nên sử dụng thuốc huyết áp vào cùng 1 thời điểm thuận tiện trong ngày với họ để giảm thiểu nguy cơ xảy ra các biến cố bất lợi.

SERV-HTN-14-11-2022